Lá cây Chay - thuốc có tác dụng ức chế miễn dịch

Theo kinh nghiệm dân gian: Lá Chay được thu hái phơi khô (quanh năm) để chữa bệnh đau lưng, mỏi gối, phong tê thấp. nhược cơ... dưới dạng thuốc sắc, dùng độc vị hoặc phối hợp với nhiều vị thuốc khác.
Cây Chay còn có tên Chay ăn trầu, Chay vỏ tía, Chay Bắc Bộ. Tên khoa học Artocarpus tonkinensis A chev, họ Dâu tằm (Moraceae). Cây Chay là loại cây gỗ, cao 10 m - 15 m. Thân nhẵn, thẳng, phân nhiều cành. Cành non có lông nhung màu nâu nhạt, cành già màu xám. Lá mọc so le, mặt trên nhẵn bóng, mặt dưới có lông trên những đường gân. Phiến lá to hình trái xoan hay bầu dục thon, dài 1,5 cm - 2 cm. Hoa đơn độc ở kẽ lá, trên cùng một cây có hoa đực và hoa cái. Quả phức, khi chín mềm có màu vàng; thịt quả màu hồng, vị chua, hơi ngọt; hạt to (như hạt lạc nhỏ), màu hồng nhạt, rang ăn rất ngon. Mùa hoa: tháng 3 - 4, mùa quả: tháng 7 - 9. Cây càng hái lá thì lá lại ra rất nhanh.
Cây Chay mọc hoang ở nhiều tỉnh miền Bắc nước ta, còn được trồng để ăn quả và lấy vỏ rễ ăn trầu.
Cây Chay đã được nghiên cứu như sau:
Lá Chay được chiết bằng nước, làm bột mịn bằng phương pháp sấy phun sương, đóng viên nhộng 400 mg để thử độc tính, thử lâm sàng đối chiếu với cyclosporin A.
Thử độc tính, thấy không độc, có tác dụng tốt cho quá trình sinh trưởng của động vật thí nghiệm.
Thử lâm sàng, bệnh nhược cơ: 31 bệnh nhân uống viên nhộng lá Chay, 92% bệnh nhân khỏi bệnh. Đối chứng với số bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp cắt bỏ tuyến ức chỉ đạt 75%. Bệnh nhân điều trị bằng prednisolon chỉ đạt 88%.
Trong 2 năm 1998 và 1999, Viện Hóa học đã xác định được cấu trúc hóa học của 6 chất triterpenoid trong đó có 4 chất ít thấy trong tự nhiên và đã thử hoạt tính sinh học các phân đoạn tách từ dịch chiết lá Chay đối chứng với cyclosporin A, cho kết quả:
Tác dụng ức chế miễn dịch trên gà đã gây suy giảm miễn dịch bằng virus Gumboro, dịch chiết lá Chay tương đương cyclosporin A.
Khi tăng liều: cyclosporin A: tăng độc tính, dịch chiết lá Chay: không có độc tính.
Kết luận: dịch chiết lá Chay có tác dụng điều hòa hệ miễn dịch tương đương cyclosporin A, nhưng an toàn không độc cyclosporin A.
Theo Thuốc và Sức khỏe